Oferta okien jest duża i różnorodna. Aby wybrać do naszego domu czy mieszkania te najlepsze, trzeba poznać ich podstawowe funkcje i parametry.
W Polsce jest ponad 1500 zakładów produkujących okna. Najostrzejsza walka toczy się między producentami okien z drewna i z PCW. Ofertę uzupełniają producenci ekskluzywnych okien z aluminium, włókien szklanych oraz tzw. hybryd: okien aluminiowo-drewnianych i tworzywowo-drewnianych. Wszyscy reklamują swoje produkty jako najlepszy towar pod słońcem.
Pierwsza zasada to nie dać się zwariować różnorodności oferty spokojnie porównać ceny różnych producentów i pytać co się na nie składa:
pytaj o szczegóły: rodzaj oszklenia, uszczelek, współczynniki przenikalności cieplnej i akustycznej oraz infiltracji powietrza (opisujemy je szczegółowo poniżej).
ile będzie kosztowało wymierzenie otworów okiennych i montaż.
UWAGA! Firmowy montaż jest podstawą udzielenia gwarancji na okna.
Co musi okno
Okna mają oświetlać pomieszczenia, dostarczać stale świeżego powietrza oraz chronić przed zimnem, wiatrem i hałasem. Są też ważne dla architektury budynku - od ich urody i rozmieszczenia zależy wygląd elewacji; powinny być zatem ładne i trwałe.
Dziś standardem, bez względu na materiał, są okna jednoramowe z szybami termoizolacyjnymi. Najczęściej mają one okucia obwiedniowe, pozwalające na rozwieralne, uchylno-rozwieralne lub uchylno-przesuwne otwarcie skrzydła. W zależności od wielkości otworu okiennego montuje się okna jedno- i dwuskrzydłowe lub (rzadziej) trzy- i czteroskrzydłowe. Okna mogą mieć skrzydła zlicowane (zewnętrzna płaszczyzna skrzydeł po zamknięciu pokrywa się z płaszczyzną ościeżnicy) lub niezlicowane z ościeżnicą. W tych drugich płaszczyzna skrzydeł jest trochę cofnięta w stosunku do ościeżnicy.
Trudny wybór
Okno z każdego materiału może być dobre i złe. O jakości okien i ich właściwościach decyduje nie tylko materiał z którego są zrobione ramy (warto wiedzieć, że cena m kw podobnej klasy okien drewnianych i z PCW jest podobna), ale też: nowoczesna technologia produkcji, staranność wykonania, dobór szyb, okuć, uszczelek i innego osprzętu oraz precyzyjny montaż w otworze.
Dlatego w folderach markowych okien zawsze znajdziemy producentów szkła, okuć, lakierów, uszczelek. Miarodajnym wskaźnikiem jakości są aprobaty techniczne, które powinien posiadać każdy wyrób. Zawierają one informacje o typach okien, sposobach produkcji, materiałach, wymaganych współczynnikach i wiele innych.
UWAGA! Czasem producenci (chcąc obniżyć koszty produkcji) wprowadzają zmiany obniżające jakość, np. stosują niemarkowe oszklenia, złej jakości uszczelki, okucia itp.
Ocieplanie
Jednym z najważniejszych parametrów decydujących o jakości okna jest współczynnik przenikalności cieplnej U. W nowoczesnych, energooszczędnych oknach wynosi on 1,3 - 1,5 W/m kw.K. Nie zawsze jednak konieczne są aż tak niskie wartości, bo przenikalność cieplna okien powinna być bowiem dobrana do przenikalności cieplnej ścian. Nie ma więc potrzeby stosowania energooszczędnych okien w starych budynkach, których ściany są niedostatecznie izolowane cieplnie (do '82 roku normy budowlane przewidywały dla ścian zewnętrznych U równe 1,16; dzisiaj 0,3).
Jeśli wymieniamy okna np. w starym bloku z wielkiej płyty, to wystarczające z ekonomicznego punktu widzenia jest zastosowanie okien, których U wynosi 2,0-2,6 W/m kw.K.
Gdy kupujemy okna do nowego domu, wybudowanego w energooszczędnej technologii, powinny one mieć U możliwie najniższe, tak aby straty ciepła były minimalne.
Najniższe potwierdzone przez badania U zestawu dwuszybowego posiadającego aprobatę techniczną wynosi 1,1. Wielu producentów zaczęło już jednak stosować w swoich oknach szyby, których U według ich wyliczeń równe jest 0,9.
Renomowani producenci zestawów termoizolacyjnych dają na swoje wyroby 5 lat gwarancji, ale pamietajmy, że taki dobrze wykonany zestaw nie ma prawa stracić swoich właściwości przez 20 lat.
UWAGA! Każdy zestaw szyb termoizolacyjnych musi w widocznym miejscu na ramce dystansowej, wewnątrz przestrzeni międzyszybowej mieć zapisaną fabrycznie wartość współczynnika U. Jeśli go nie ma, to znaczy, że szyba w nim użyta jest standardową szybą termoizolacyjną o U=2,8-3,0 W/m kw.K.
Wyciszanie
O tym na ile nasze mieszkanie będzie izolowane od dźwięków z zewnątrz mówi tzw.współczynnik przenikalności akustycznej Rw (podawany w dB).
W zależności od położenia budynku dobieramy okna o odpowiedniej wartości Rw:
okna z dala od źródeł hałasu: 25 dB
okna przy cichej ulicy osiedlowej: 25-30 dB
okna przy ulicy osiedlowej o większym natężeniu ruchu: 30-35 dB
okna przy dużej ulicy: 35-40 dB
okna przy bardzo ruchliwej ulicy: powyżej 40 dB
Na współczynnik Rw największy wpływ ma typ oszklenia: grubość szyb, odstęp między taflami szklanymi zestawu, rodzaj wypełnienia gazowego, a nawet proporcje wysokości do szerokości szyb. Znaczącym czynnikiem wpływającym na izolacyjność okien ma system uszczelnienia powierzchni styku ościeżnicy ze skrzydłem.
UWAGA! Im okno lepiej chroni przed hałasem tym będzie droższe. Typowe i najbardziej popularne wyroby z drewna i profili PCW ze standardowym oszkleniem i standardowymi uszczelkami zapewniają Rw = 28-32.
Dopływ powietrza
Mieszkanie musi mieć zapewniony stały dopływ świeżego powietrza poprzez szczeliny w oknach lub specjalne otwory nawiewne w ścianie. Przenikanie powietrza przez zamknięte okna określa się współczynnikiem infiltracji powietrza a.
Właściwy mikroklimat w pomieszczeniach daje a = 0,5-1. Większa wartość
współczynnika oznacza za dużą wymianę powietrza i straty ciepła, mniejsza świadczy o zbyt małej wymianie i grozi duchotą w mieszkaniu. Współczesne okna mają bardzo niskie wartości a, równe 0,1-0,3, co znaczy, że naturalna wymiana powietrza jest zaburzona. UWAGA! Nowoczesne okna muszą mieć tzw. funkcję rozszczelniania, która pozwala okresowo zwiększyć ten współczynnik. Nie kupuj jednak okna, w którym
współczynnik a zwiększa się do wymaganych wartości, np. poprzez wycinanie uszczelek. Ważne jest, abyśmy mogli sami decydować, czy zwiększyć napływ powietrza, czy też całkiem go zamknąć.
Najbardziej rozpowszechnione jest rozszczelnienie lub mikrouchylanie dzięki zastosowaniu specjalnych okuć pozwalających na nieznaczne rozwarcie skrzydła z jednoczesną jego blokadą. Bardziej skomplikowane konstrukcyjnie są nawiewniki powietrza montowane nad szybą w ościeżnicy lub kratki wentylacyjne zastępujące fragment skrzydła okiennego. Bardzo popularne stają się także niewielkie listwy wentylacyjne montowane w ościeżnicach. Poprzez zastosowanie takich urządzeń możemy w dowolnej chwili, bez otwierania okna, sterować strumieniem napływającego powietrza.
Kolor ram
Zbyt ciemne ramy pochłaniają więcej ciepła, co prowadzi do przedwczesnego ich zużycia i powoduje kłopoty np. z otwieraniem. Ciemna powłoka lakieru na oknach drewnianych, akumulując ciepło, starzeje się i wymaga częstej konserwacji. Z kolei w oknach z PCW zbyt ciemny kolor może (przy dużych wymiarach) spowodować zbytnie wydłużenia ram (ciemna rama wydłuża się pod wpływem ciepła dwa razy bardziej niż biała).
Ponadto nagrzane tworzywo traci sztywność; duże naprężenia cieplne mogą spowodować trwałe uszkodzenie ram lub pęknięcie naroży otworu okiennego.
W wiodących firmach technolodzy produkcji często weryfikują zamówienia klientów pod tym względem, doradzając im alternatywne rozwiązania, zmianę koloru na jaśniejszy lub korektę wymiarów okna.
Okucia
Okucia obwiedniowe uruchamiane klamką muszą w oknie pracować płynnie, lekko, bez zacięć. Powinny być regulowane, co jest ważne po dłuższym okresie eksploatacji. Elementy okucia obwiedniowego powinny znajdować się w miejscu nienarażonym na działanie wody i wilgoci.
Powoli standardem stają się w oknach lepszej klasy okucia obwiedniowe antywłamaniowe. Klamka jest wyposażana dodatkowo w zamek lub zatrzask unieruchamiający mechanizm otwierania okna. UWAGA! Jesli mieszkasz w domku, lub na parterze w bloku kup okna z okuciami antywłamaniowymi. Wiadomo, że w 40-50 proc. próbach włamań takie zabezpieczenia zniechęcają złodziei.
Uszczelki
Uszczelki okienne muszą byc zrobione z materiałów które starzeją się wolno: silikonu, kauczuku etylenowo-propylenowego (EPDM) i silikonokauczuku. Powinny wytrzymać 5-10 lat użytkowania. Później, w zależności od stopnia zużycia, można je wymienić na nowe.
W oknach drewnianych stosuje się centralną uszczelkę wciskaną w wycięcie na wrębie skrzydła okiennego lub naklejaną. Spotkać można dodatkowe uszczelnienie, tzw. uszczelkę przylgową montowaną na przyldze skrzydła okiennego. W oknach drewnianych uszczelki są schowane przed działaniem słońca.
W oknach z profili PCW spotyka się okna dwu- i trójuszczelkowe. Uszczelki są wciskane w szczeliny w profilach - mogą być na krawędzi zgrzewane z profilem. W systemie dwuuszczelkowym jedna z uszczelek zamocowana jest na obwodzie ościeżnicy, druga na przyldze skrzydła. W oknach trójuszczelkowych trzecia uszczelka umieszczona jest w środkowej części wrębu skrzydła. Często jest ona współwytłaczana z profilem. W oknach z PCW ze zlicowanym z ościeżnicą skrzydłem okiennym uszczelka zewnętrzna chroniona jest przed bezpośrednim działaniem temperatury i słońca. Zlicowanie zapobiega też możliwemu w okresach przejściowych przymarzaniu dolnej części skrzydła do uszczelki zewnętrznej na ościeżnicy.
UWAGA! Zwróć uwagę na jakość zamontowania uszczelek. Muszą być nawinięte równomiernie, bez zniekształceń. Szczególnie ważnym miejscem jest narożnik. Uszczelka nie może być tam zbytnio naciągnięta, zawinięta lub skręcona.
źródło: http://dom.gazeta.pl/
